Егер сіз тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді бақылау-кассалық машинаның (БКМ) ақшалай есеп айырысуларының көмегімен сататын болсаңыз, онда БКМ пайдалану орны бойынша Мемлекеттік кірістер органдарында (МКБ) тіркеу есебіне қою/өзгерту/алу қажет.

2020 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстан Республикасының аумағындағы барлық ақшалай есеп айырысулар, егер Салық кодексінің 166 – бабында өзгеше белгіленбесе, модельдері мемлекеттік тізілімге енгізілген деректерді тіркеу және (немесе) беру функциясы бар БКМ салық төлеушілердің міндетті түрде қолдануымен жүргізіледі.

Технологиялардың дамуымен қазіргі заманғы БКМ функционалы деректерді онлайн режимінде беруге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, смартфонға орнатуға болатын онлайн-кассалық функциялары бар мобильді қосымшалар бар.

Ол үшін Сізге «бақылау-кассалық машиналарды (БКМ) есепке қою және есептен шығару» мемлекеттік қызметін пайдалану қажет .

Қызмет сіздің таңдауыңыз бойынша 2 (екі) жолмен көрсетіледі:

1) деректерді тіркеу және (немесе)беру функциясы жоқ бақылау-касса машиналарына арналған қағаз тәсілмен (1-бөлім);

2) деректерді бекіту және (немесе) беру функциясы бар бақылау-касса машиналары үшін электрондық тәсілмен (3-бөлімді төменде қараңыз).

Неонлайн-БКМ тіркеуді, есепке қоюды, сондай-ақ қайта тіркеуді, есептен шығаруды мемлекеттік кірістер комитетінің аумақтық органдары (салық қызметі) жүргізеді.

Бұл ретте онлайн-БКМ тіркеу Фискалдық деректер операторының мәліметтері негізінде салық деректеріне барудың қажеттілігінсіз жүргізіледі.

Егер сіз деректерді беру функциясы жоқ кассалық аппаратты онлайн-БКМ-ге ауыстырғыңыз келсе, онда алдымен онлайн-БКМ-ді алып, тіркеп, оны жұмыс орнына орнатып, содан кейін ескі кассалық аппаратты физикалық түрде келу қажет салық есебінен алып тастауыңыз керек.

Онлайн-БКМ тіркеу фискалдық деректер операторының (ФДҚ) мәліметтері негізінде жүзеге асырылады, ол үшін операторлардың бірін, фискалдық деректерді таңдап, мемлекеттік кірістер органдарына барудың қажеттілігінсіз оның сайтына кіру қажет.

Олардың көрсетілген бір сайты арқылы БКМ тіркеу/тіркеу деректерін өзгерту/есептен шығару туралы мәліметтер мемлекеттік кірістер органына (салық) беріледі.

Бақылау-касса машиналарын қолдану тәртібін бұзу бойынша жауапкершілік Қазақстан Республикасының «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» 2014 жылғы 5 шілдедегі Кодексінің 284-бабында сипатталған.

Мысалы, қолма-қол ақша және банк карточкасы арқылы сауда операциялары, жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету кезінде жүргізілетін ақшалай есеп айырысуларды жүзеге асыру кезінде БКМ қолданбау, сондай-ақ ақаулы немесе есепте тұрмаған БКМ қолдану бұзушылықтардың бірі болып саналады. Бұл бұзушылықты анықтау ескертуге әкеп соғады, ал бір жыл ішінде қайталап бұзған жағдайда айыппұл салуға әкеп соғады:

• жекеше нотариустарға, сот орындаушыларына, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне – 15 АЕК;
• орта кәсіпкерлік субъектілеріне – 30 АЕК;
• ірі кәсіпкерлік субъектілеріне – 50 АЕК.

Бақылау-касса машинасының чегін немесе тауар чегін бермеу не бақылау-касса машинасының чегін немесе тауар чегін тауар немесе көрсетілетін қызмет үшін төленгеннен көп немесе аз сомаға беру ескерту жасауға, ал бір жыл ішінде қайталап бұзған кезде-айыппұл салуға әкеп соғады:

• жекеше нотариустарға, сот орындаушыларына, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне – 20 АЕК;
• орта кәсіпкерлік субъектілеріне – 30 АЕК;
• ірі кәсіпкерлік субъектілеріне – 40 АЕК.
• Сондай-ақ 284-бап бойынша бұзушылықтар бойынша жауапкершілік көзделеді:
• БКМ тіркеу деректеріне өзгерістер енгізу, қолма-қол ақшаны есепке алу кітабын немесе тауар чектері кітабын ауыстыру (қалпына келтіру) үшін салықтық өтініш беру мерзімдерін бұзу;
• БКМ бақылау чегінде бір немесе бірнеше міндетті деректемелердің көрсетілмеуі;
• бақылау-касса машинасын пайдалану кезінде қолма-қол ақшаны есепке алу кітабының толтырылмауы не ауысымдық есептер көрсеткіштерінің тиісті күнгі қолма-қол ақшаны есепке алу кітабының деректеріне сәйкес келмеуі не бақылау-касса машинасында қате енгізілген соманы жою немесе өткізілген тауарлар, орындалған жұмыстар, көрсетілген қызметтер үшін қолма-қол ақшаны қайтару операцияларын жүзеге асыру кезінде қолма-қол ақшаны есепке алу кітабындағы жазбаның жүргізілмеуі;
• және басқа да.