• Оларды жасаудың ең көп тараған тәсілі-белгілі сауда алаңдарының сайттарында, сондай-ақ әлеуметтік желілер мен мессенджерлерде (инстаграм, телеграм, ватсап) хабарландырулар орналастыру арқылы Интернет-сауда жасау. Әдетте, алаяқтар тауардың немесе қызметтің төмен бағасын көрсетеді және алдын-ала төлем немесе толық төлем жасауды сұрайды.

Үшіншіден, тауардың бар екеніне, оның ішінде бейне қоңырау арқылы көз жеткізіңіз. Егер сатушы басқа қалада болса, таныстарыңызды немесе туыстарыңызды тауарды алуды және жіберуді өтініңіз.

• Азаматтар брокерлік компаниялар мен инвестициялық жобаларға олардың күмәнділігіне және ашық болмауына қарамастан ақшаны жылдам көбейту үшін әртүрлі схемаларға қатысуды жалғастыруда.

Азаматтар күмәнді инвестициялық жобаларға ақша салмауы керек. Инвестиция жасамас бұрын қор нарығын және ақшаны салу жоспарланып отырған жобаның заңдылығын мұқият зерделеу қажет.

• Келесі кең таралған әдіс – банктердің, құқық қорғау органдарының және басқа да мемлекеттік органдардың қызметкерлерінің атынан жасалатын телефон қоңыраулары.

Кейбір жағдайларда олар қолда бар мүлікті (пәтер, автокөлік) кепілге қояды немесе сатады, ал түскен ақша алаяқтардың шоттарына аударылды.

Банк немесе полиция қызметкерлері ешқашан дербес деректерді хабарлауды сұрамайтынын және телефон арқылы арнайы операциялар жүргізбейтінін айта кеткен жөн.

• Алдаудың тағы бір әдісі - ұрланған ақшаны қайтару қызметі. Әлеуметтік желілерде алаяқтар ұрлаған ақшаны қайтару немесе берілген несиені есептен шығару бойынша заң көмегін көрсету туралы хабарландырулар жариялануда. Бұл ретте азаматтардан қызмет көрсеткені үшін ақы алынады, түрлі сылтаулармен (комиссия, қызмет ақысы, тыйым салуды алып тастау, банктік айыппұлдар және т.б.) ақшалай қаражатты алдап алады. Салдарынан азаматтар тағы да алаяқтардың құрбанына айналады.

• онлайн (жеке қатысуынсыз) қызмет көрсететін адамдарға сенбеу;
• кездесу кезінде осындай қызметтерді ұсынатын тұлғалардың құжаттарын (жеке куәлік, заң білімі туралы диплом және т.б.) тексеру;
• қызмет көрсету туралы жазбаша шарт жасасу қажет;

• ешбір жағдайда несие алуға, мүлікті сатуға және ақшаңызды сейфтік шоттарға аударуға немесе несие алуға қатысты банктердің, брокерлік, инвестициялық компаниялардың немесе құқық қорғау органдарының қызметкерлерінің «телефон» арқылы нұсқауларын орындамаңыз. Құқық қорғау органдары телефон немесе бейнебайланыс арқылы арнайы операциялар жүргізбейді;
• жеке деректеріңізді, деректемелерді, банк карталарының жарамдылық мерзімін, CVV кодтарын ешкімге бермеңіз, аударымдар туралы түбіртектерді, әсіресе, SMS кодтары мен код сөздерін, тіпті өзін банк қызметкері, полиция және т.б. ретінде көрсететін тұлғаларға бермеңіз;
• бейтаныс адамдардың өтініші бойынша телефоныңызға мобильді қосымшаларды орнатпаңыз, себебі бұл қосымшалар алаяқтарға сіздің мобильді құрылғыңызға кіруге мүмкіндік береді;
• тауарлар мен қызметтерді сатып алғанда, белгісіз және тексерілмеген сайттарға және басқа көздерге жеке деректеріңізді бермеңіз. Тексерусіз алдын ала төлем жасамаңыз. Тауарды алғаннан кейін төлем жасау жөнінде келісуге тырысыңыз;
• күмәнді инвестициялық жобаларға ақша салмаңыз. Инвестициялау алдында сіз қор нарығын және ақшаны инвестициялауды жоспарлаған нақты жобаның заңдылығын мұқият зерделеуіңіз қажет;
• қосымшаларды орнату үшін тек ресми көздерді пайдаланыңыз – App stor, Play Market және т. б.;
• төлем жасауға немесе белгісіз контактілерден немесе қалқымалы терезелерден СПАМ-хабарламаларда қамтылған сілтемелер бойынша өтпеңіз. Көбінесе алаяқтар төлем үшін «фишинг» сілтемесіне өтуді ұсынады;
• абоненттік нөмірдің жарамдылық мерзімі туралы хабарлаған және қызметті онлайн-режимде ұзартуды ұсынатын ұялы компания өкілдерінің қоңырауларына сенбеңіз. Сондай-ақ, олар сізге келіп түскен СМС-кодты атауды сұрайды, оны кейіннен олар қосымшаларда авторизациялау үшін пайдаланады;
• банкинг қызметтеріне кіру парольдерін үнемі өзгертіп отырыңыз, банктер ұсынатын басқа қауіпсіздік шараларын қолданыңыз;
• шоттарыңыздағы ақша қозғалысын жиі тексеріңіз;
• қарт туыстары, көршілері, таныстары бар азаматтар оларға алаяқтықтың қандай тәсілдері бар екенін, алаяқтық сипаттағы қоңыраулар мен хабарламаларды алу кезінде өзін қалай ұстау керектігін, атап айтқанда алаяқтармен диалог жүргізбеу, әңгімені тоқтату және туыстарына қоңырау шалу керектігін түсіндіруі керек. Егер қарт адам банктік картаға зейнетақы алса, онда картадан ақша алуға көмек көрсетіңіз немесе туысыңызға картаны Сізге беруді ұсыныңыз. Көптеген жағдайларда қарт адамдармен қарым-қатынас кезінде алаяқтардың сыбайластары қарт адамның тұрғылықты жерінде немесе оның үйінде, кіреберісте болады. Алаяқтардан қоңырау түскен кезде бұл факті туралы дереу полицияға хабарлау қажет;
• алаяқтықтың алдын алу үшін Интернет желісінде ұялы нөмірлер туралы мәліметтерді оларды сауалнамалық деректерге байланыстыра отырып таратпауға, әлеуметтік желілерде ұялы нөмірлерді, желіде берілетін хабарландыруларда көрсетпеуге, ұялы телефон нөмірінің жанында аты-жөнін, тұрғылықты мекенжайын және басқа да жеке ақпаратты көрсетпеуге кеңес береміз. Интернет желісінде «мобильді банкте» жұмыс істеу үшін пайдаланылатын банк карталары мен ұялы телефон нөмірлері байланған ұялы телефон нөмірлерін пайдаланбаңыз.
• ұялы телефонды алаяқтар SMS хабарламалар, Telegram және WhatsApp мессенджерлері арқылы зиянды ақпаратпен хабарламалар жіберу үшін пайдаланады.

Бұл хабарламаны алсаңыз, сілтемені баспаңыз және алынған сілтемелерді белсендірмеңіз. Мүмкін болса, бұл сілтемелер және ықтимал алаяқтық туралы ақпарат бар-жоғын білу үшін іздеу жүйелерінде Интернетті тексеріңіз. Интернет пайдаланушыларына бұл сілтеменің жалған екенін хабарлаңыз. Хабарламаның құрылғыңызға зиян тигізбегеніне сенімді болсаңыз, оны жойыңыз.

• егер сіз немесе Сіздің жақындарыңыз алаяқтармен байланыста болса, олармен кез-келген байланысты тоқтату, сондай-ақ қаржылық операцияларды тоқтату және жасамау қажет;
• жасалған құқық бұзушылық туралы полицияға 102 нөмірі бойынша немесе жақын жердегі полиция бөліміне (учаскелік полиция пункті) дереу хабарлау;
• шоттан ақша ұрланған немесе несие рәсімделген банктің байланыс орталығына қоңырау шалыңыз;
• егер алаяқтарға банк карталары туралы мәліметтер берілсе, банкке хабарлау және оларды бұғаттау қажет;
• егер сіз алаяқтарға SMS-тен кодты хабарлаған болсаңыз, E-Gov немесе e-Gov mobile-да онлайн-қарыз алуға тыйым салу функциясын дереу іске қосыңыз;
• скриншоттар түсіріп, хат-хабарларды, кіріс/шығыс қоңыраулар журналын, аударымдар туралы түбіртектерді және тергеу кезінде дәлел бола алатын басқа ақпаратты сақтаңыз;
• сіздің атыңыздан материалдық көмек көрсету туралы хабарламалар  таратылған жағдайда, сіз хабарлама тараған әлеуметтік желінің мобильді қосымшасындағы барлық байланысты құрылғылардан шығып, есептік жазбаңыздың бұзылғаны туралы контактілерге хабарлау әдісін табуыңыз қажет;