Құжаттарды - жеке куәлікті немесе төлқұжатты алған кезде тұрғылықты жері бойынша тіркеу қажет. Тұрғылықты жері бойынша мемлекеттік тіркеу қызметін қалай алуға болады - төменде аталған сұрақтарға жауап таба аласыз.

Қазақстан Республикасының азаматтарының тұрғылықты жері бойынша тіркелуі

"Халықты тіркеу қағидаларын бекіту туралы" ҚР Ішкі істер министрінің м. а. 2024 жылғы 9 қыркүйектегі № 677 бұйрығына сәйкес Қазақстан Республикасы халқының тұрғылықты жері бойынша, уақытша болатын (тұратын) жері бойынша тіркеу жазбаша не электрондық нысанда көрсетілген, электрондық түрде куәландырылған тұрғын үйдің меншік иесінің (жалдаушының) келісімімен жүзеге асырылады-сандық қолтаңба.

Тұрғын үй иесінің (жалға алушының) тіркелу құқығын растау үшін уәкілетті орган тіркеу мекен-жайының кодын пайдалана отырып, меншік иесі туралы ақпаратты тұрғын үйге меншік құқығының пайда болу негіздерін растайтын ақпараттық жүйелерден алады, «Тұрғын үй қатынастары туралы» Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 16 сәуірдегі Заңында көзделген.

Қазақстан Республикасының халқын тұрғылықты жері бойынша, уақытша болатын (тұратын) жері бойынша тіркеу бау-бақша серіктестіктері мен кооперативтерінің тұрғын үйлерінде, пәтерлерінде, саяжай құрылыстарында, жатақханаларда, қонақ үйлерде, демалыс үйлерінде, санаторийлерде, профилакторияларда, емдеу мекемелерінде, интернат-үйлерде, пансионаттарда, қарттар үйлерінде, сондай-ақ бау-бақша серіктестіктері мен кооперативтері үшін пайдаланылатын ғимараттар мен үй-жайларда жүзеге асырылады. адамдардың тұруы (болуы).

Тұрғылықты жері бойынша тіркелу «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорация» КЕАҚ (ХҚКО), сондай-ақ  электронды үкімет порталы не ақпараттандыру объектілері (Екінші деңгейдегі банктердің ақпараттық жүйелері) арқылы жүзеге асырылады. 

Порталға не ақпараттандыру объектілеріне (Екінші деңгейдегі банктердің ақпараттық жүйелері) жүгінген кезде, өзінің және тіркеуге келісім берген тұрғын үй иесінің электрондық цифрлық қолтаңбасымен куәландырылған электрондық сұрау салуды жолдау қажет. 

«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» КЕАҚ  (ХҚКО) тұрғылықты жері бойынша тіркелу үшін жүгінген  кезде, Сізге мынадай құжаттар қажет болады:

1. Тұрғын үй иесінің жеке басын куәландыратын құжат (не оның жеке басын сәйкестендіру үшін цифрлық нысаны) не сенім білдірілген тұлға. Бұл ретте өтініш білдірген адамды өз тұрғын үйінде тұрақты тіркеуге жазбаша келісім беру үшін тұрғын үй иесінің не сенім білдірілген адамның жеке қатысуы талап етіледі. Ғимараттар мен үй-жайларда тіркеу кезінде ұйым (мекеме) әкімшілігінің тіркеу туралы өтінішхаты қажет.
2. Жеке басын куәландыратын құжат (14 жасқа толған балалар - туу туралы куәлік және Қазақстан Республикасы азаматының паспорты (ол болған кезде) не олардың цифрлық нысаны - жеке басын сәйкестендіру үшін.
3. Қазақстан Республикасынан тыс жерлерден Қазақстан Республикасына тұрақты тұруға келген Қазақстан Республикасының азаматтары-паспорттың түпнұсқасы (паспорттың қолданылу мерзімі жоғалған не аяқталған жағдайда – қайтаруға арналған куәлік) бұрынғы тұрған елінен есептен шығарылғанын растайтын құжат немесе бұрынғы тұрған елдің құзыретті органы берген азаматтығы жоқтығы туралы құжат (анықтама).

Тұрғын иесін оған тиесілі тұрғын үйде тіркеген кезде, оның тіркеуге жазбаша келісімі талап етілмейді.

2020 жылдың ақпанында Ішкі мигранттарды тіркеу ережелеріне өзгерістер енгізілді (ҚР Үкіметінің 2011.12.01 № 1427 қаулысымен бекітілген), оған сәйкес тұрғылықты жері бойынша 14 жасқа дейінгі балалар үшін тіркеу күші жойылды.

Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 16-бабына сәйкес он төрт жасқа толмаған адамдардың (кәмелетке толмағандар) немесе қорғаншылықтағы азаматтардың тұрғылықты жері олардың заңды өкілдерінің тұрғылықты жері деп танылады.

Тиісінше, мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдар мемлекеттік қызмет көрсету кезінде баланың тұрғылықты жері туралы ақпаратты ақпараттық жүйелерден («Жеке тұлғалар» мемлекеттік деректер базасымен ақпараттық өзара іс-қимыл шеңберінде) орналасқан жері бойынша тіркеу туралы ақпарат ата-анасының біреуінің (заңды өкілінің) тұрғылықты жері негізінде алынады.

Бұл ретте, қолдарында электронды тасымалдағышпен- чиппен жаңа үлгідегі жеке куәліктері бар азаматтар басымдыққа ие болады, өйткені, азамат тұрғылықты жерін өзгерткен кезде жеке куәліктің өзін өзгертусіз,  оның жеке куәлігінің микросхемасында қорғалған түрде сақталатын заңды мекенжайды қайта жазу ғана жүргізіледі. 

14 пен 16 жас аралығындағы балаларды тіркеуге құжаттарды олардың ата-аналары немесе заңды өкілдері  береді.   

14 жасқа толған балаларды Сіз туу туралы куәлікті немесе Қазақстан Республикасы азаматының паспортын (болған жағдайда) ұсынып, тұрғылықты жері бойынша жалпы негізде тіркей аласыз.   

Қажетті құжаттар тізбесін электрондық үкімет порталында немесе «Азаматтарға арналғн үкімте» мемлекеттік корпорациясы» КЕАҚ ақпараттық кестесінде алуға болатынын еске саламыз.  

Уақытша болу (тұру) орны бойынша тіркелу шарттарымен Сіз "ҚР Азаматтарын уақытша болу (тұру) жері бойынша есепке алу (тіркеу)" мақаласында таныса аласыз.