Нотариалдық қызметпен айналысуға лицензиялар алу 3 кезеңде жүргізіледі: тағылымдама, аттестаттау және тікелей лицензия алу.
Нотариалдық қызметпен айналысуға тағылымдаман өту.
Нотариалдық қызметпен айналысу құқығына тағылымдамадан өту үшін нотариалды палатамен тағылымдамадан өту туралы шарт жасасу қажет.
Тағылымдамадан өту мақсаты нотариустың жұмысын ұйымдастыру және нотариаттық әрекеттерді жасау бойынша кәсіби білімдерді және практикалық дағдыларды игеру болып табылады. Нотариуста тағылымдама бағдарламасы теориялық және тәжірибелік дағдыларды иеленуді білдіреді. Бағдарламаның ұзақтығы бір жылдан кем емес мерзімді құрайды.
Тағылымдамадан өту кәсіби дайындықтың бірыңғай бағдарламасы бойынша жүзеге асырылады. Сіз тағылымдамадан өткен нотариус тағылымдаманың аяқталуы бойынша тағылымдамадан кәсіби дайындықтың бағдарламасын орындауды көрсететін қорытындыны дайындайды. Қорытынды аумақтық әділет органының және нотариаттық палатаның бірлескен шешімімен 10 жұмыс күні ішінде бекітіледі. Тағылымдамадан өтуші кәсіби бағдарламаны толық емес игермеген жағдайда оған қосымша уақыт ұсынылады.
Нотариустар тағылымдамасы ақылы өтеді. Нотариустың тағылымдамадан өтушілерінің тағылымдамадан өтуі үшін ақы төлеу туралы қағидасына сәйкес төлем мөлшері ай сайын 10 АЕК аспайды.
Тағылымдамадан теріс мотивтер бойынша атқарылатын лауазымнан босатылғандарды қоспағанда, мемлекеттік нотариус жұмыс өтілі бар адамдар өтпейді.
2023 жылғы 22 мамырдан 2025 жылғы 31 желтоқсанға дейін Қазақстан Республикасының барлық облыстарында, республикалық маңызы бар қалаларында және астанасында бірыңғай автоматтандырылған деректер базасының үздіксіз жұмысын және тестілеу рәсімдерінің техникалық қамтамасыз етілуін жүзеге асыратын оператордың базасында аттестацияны автоматтандырылған режимде өткізу жөніндегі пилоттық жоба іске асырылуда («Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің кәсіби қызметпен айналысу құқығына үміткер адамдарды аттестаттаудан өткізу және біліктілік беру жөніндегі мемлекеттік қызметтерін автоматтандырылған режимде көрсету бойынша пилоттық жобасын іске қосу туралы» Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2023 жылғы 26 мамырдағы № 344 және Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрінің м.а. 2023 жылғы 27 мамырдағы № 115/НҚ бірлескен бұйрығы).
Құжаттарды комиссияның қарауына берген күннен бастап көрсетілетін қызметті алушының аттестаттауға жіберу туралы құжаттарын комиссия күнтізбелік 5 (бес) күн ішінде қаралады.
Адвокаттық/нотариаттық қызметпен айналысуға үміткер адам өтініш берген кезде аттестаттау өткізілетін орнын және тілін (қазақ немесе орыс) айқындайды.
Аттестаттау екі кезеңнен тұрады:
- Қазақстан Республикасының заңнамасын білуін және адвокаттық қызметті жүзеге асыруға психологиялық дайындығын кешенді компьютерлік тестілеу;
- қажетті көздерді пайдалана отырып, істің мән-жайларын талдау бойынша практикалық тапсырма кезеңдерінен тұрады.
Комиссияның аттестаттау не аттестаттамау туралы шешімі аттестаттау өткізілген күні шығарылады.
Белгіленген нәтижелерден төмен көрсеткіш алған жағдайда аттестациядан қайта өтуге рұқсат беру мерзімі отыз күнтізбелік күнге дейінгі мерзімді құрайды.
Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесі электрондық нысанда ресімделеді, көрсетілетін қызметті берушінің уәкілетті адамының электрондық цифрлфлық қолтаңбасымен куәландырылады және электрондық құжат нысанында көрсетілетін қызметті алушының «жеке кабинетіне» жіберіледі.
Комиссияның аттестаттаудан өту туралы шешімі Заңның 40-бабының 10-тармағына сәйкес ол шығарылған күннен бастап алты жыл бойы жарамды болып табылады.
Қазақстан Республикасының «Нотариат туралы» және «Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы» заңдарына сәйкес лицензия беруден Қазақстан Республикасының «Рұқсаттар және хабарламалар туралы» Заңының 32-бабында көзделген негіздер бойынша бас тартылады.
Аттестаттау туралы комиссияның шешімі шығарылған күннен бастап 3 жыл ішінде жарамды болып табылады.
«Нотариат туралы» Заңға сәйкес Қазақстан Республикасының Әділет біліктілік алқасыlа немесе Қазақстан Республикасы Жоғарғы Cот кеңесі жанындағы Біліктілік комиссиясына біліктілік емтиханын тапсырған адамдар, тұрақты судьялар және өз міндеттерін атқару кезінде теріс қылықтар жасағаны және заңдылықты бұзғаны үшін судьялық қызметінен босатылған судьяларды қоспағанда, тұрақты судья болып жұмыс істеген адамдар, сондай-ақ мемлекеттiк нотариустар аттестаттаудан өтпестен нотариаттық қызметті жүзеге асыру үшін лицензия алуға құқылы.
Лицензия алуда және лицензия алуда Заңның 21-бабына сәйкес лицензия алуда, нотариаттық округ шегіндегі жеке нотариустың қызмет аумағы нотариаттық палатаға сәйкес аумақтық әділет органы анықтайды және cіз бөлмені белгілі бір аумақ шегінде орналастыруға құқылы емессіз.
Нотариаттық қызметпен айналысу құқығына лицензияны «электрондық лицензиялау» порталы арқылы онлайн алуға болады.
